Sa artikulong ito, tatalakayin natin ang maikling buod ng El Filibusterismo Kabanata 39 – Wakas. Bukod pa d’yan, pag-aaralan din natin ang mga mahahalagang pangyayari, mga tauhan, tagpuan, talasalitaan, at mga aral, mensahe, o implikasyon na makukuha sa kabanatang ito.
Related: El Filibusterismo Buod ng Buong Kwento (Maikling Buod)
Mga Nilalaman
See also: El Filibusterismo Kabanata 38 Buod, mga Tauhan, Tagpuan, Talasalitaan, at Aral
Buod ng El Filibusterismo Kabanata 39 – Wakas
Nasa bahay ni Padre Florentino si Simoun, sugatan at nagtatago mula sa mga awtoridad. Isang araw, nakatanggap ng telegrama si Padre Florentino mula sa tenyente ng gwardia sibil na nagbababala na may utos na hulihin ang isang Kastilang nagtatago sa kanyang bahay, patay man o buhay. Sa pag-aakalang ang asawa ni Donya Victorina ang tinutukoy, umalis si Don Tiburcio sa bahay upang takasan ang mga awtoridad, ngunit si Simoun pala ang talagang hinahanap.
Tinanggap ni Padre Florentino si Simoun sa kanyang tahanan nang walang pag-aalinlangan, kahit hindi niya lubos na nauunawaan ang sitwasyon ng mag-aalahas. Ipinakitaan niya si Simoun ng malasakit at inalagaan ito, subalit tumanggi si Simoun na magpagamot sa ibang doktor maliban kay Don Tiburcio. Habang inaalagaan siya ni Padre Florentino, unti-unting naisip ng pari kung paano nagbago ang buhay ni Simoun, at nagtataka kung bakit dito ito nagtago, kahit na noon ay mababa ang tingin ni Simoun sa kanya.
Sa harap ng kanyang kalagayan, nagdesisyon si Simoun na uminom ng lason upang hindi mahuli ng mga awtoridad. Habang papalapit ang kanyang kamatayan, isinalaysay ni Simoun kay Padre Florentino ang kanyang tunay na katauhan bilang si Crisostomo Ibarra, at ibinahagi ang kanyang kwento ng pagbabalik sa Pilipinas matapos ang labing-tatlong taong pagkawala. Ikinuwento niya ang kanyang mga pangarap, ang kanyang pagnanais na maghiganti sa mga taong nagwasak sa kanyang buhay, at ang kanyang mga plano na magtayo ng rebolusyon upang palayain ang bayan. Naitanong niya sa pari kung tama ba ang kanyang ginawa at kung bakit hindi siya tinulungan ng Diyos sa kanyang layunin.
Ipinahayag ni Padre Florentino kay Simoun na hindi tinutulungan ng Diyos ang isang layunin na puno ng kasamaan at karahasan. Ayon sa pari, ang tunay na kalayaan ay nakakamit sa pamamagitan ng kabutihan, pag-ibig, at sakripisyo, hindi sa pamamagitan ng paghihiganti at pandaraya. Sa halip na kasamaan, ang kabutihan at marangal na gawa ang kinakailangan upang matamo ang kalayaan ng bayan. Tinanggap ni Simoun ang kanyang pagkakamali at pumanaw na may kapayapaan sa kanyang puso.
Matapos pumanaw si Simoun, nagdasal si Padre Florentino para sa kaluluwa ng yumao. Kinuha niya ang kahon ng mga alahas at kayamanang naiwan ni Simoun at inihagis ito sa dagat mula sa isang bangin. Sa pamamagitan ng paghahagis sa mga kayamanang ito, ipinapakita ni Padre Florentino ang simbolo ng pagtanggi sa kasakiman at ang pag-asa na sa hinaharap, kapag dumating ang tamang panahon, ang kayamanang ito ay gagamitin para sa isang makatarungan at banal na layunin.
See also: El Filibusterismo Buod ng Bawat Kabanata 1-39 w/ Talasalitaan
Mga Mahahalagang Pangyayari
- Nakatanggap si Padre Florentino ng telegrama mula sa tenyente ng gwardia sibil na nagsasaad na may utos na hulihin ang isang Kastilang nagtatago sa kanyang bahay, patay man o buhay. Inakala ni Don Tiburcio na siya ang hinahanap, kaya’t umalis siya upang takasan ang mga awtoridad.
- Tinanggap ni Padre Florentino si Simoun sa kanyang tahanan nang walang tanong, kahit na hindi niya alam ang tunay na dahilan ng pagtakas nito. Si Simoun, sugatan at mahina, ay tinulungan ng pari ngunit tumanggi sa pagamutan mula sa ibang doktor maliban kay Don Tiburcio.
- Nagdesisyon si Simoun na uminom ng lason upang hindi mahuli ng mga awtoridad. Bago siya mamatay, isinisiwalat niya kay Padre Florentino ang kanyang tunay na pagkakakilanlan bilang si Crisostomo Ibarra at ang kanyang mga plano ng paghihiganti at rebolusyon upang mapalaya ang Pilipinas.
- Ipinahayag ni Padre Florentino kay Simoun na ang kalayaan ay hindi nakakamit sa pamamagitan ng karahasan at kasamaan, kundi sa pamamagitan ng kabutihan, sakripisyo, at pagmamahal. Tinanggap ni Simoun ang kanyang pagkakamali at pumanaw na may kapayapaan sa kanyang puso.
- Matapos pumanaw si Simoun, kinuha ni Padre Florentino ang kahon ng mga kayamanang iniwan nito at inihagis sa dagat bilang simbolo ng pagtanggi sa kasakiman at isang pahiwatig na ang yaman ay gagamitin lamang para sa isang makatarungan at banal na layunin sa hinaharap.
Mga Tauhan sa El Filibusterismo Kabanata 39
Ito ang mga tauhang nabanggit sa ika-39 Kabanata ng El Filibusterismo:
Padre Florentino
Isang paring Pilipino na tinanggap at inalagaan si Simoun sa kanyang tahanan. Siya rin ang nakinig sa huling habilin ni Simoun at nagtapon ng mga kayamanan nito sa dagat bilang simbolo ng pagtanggi sa kasakiman.
Simoun
Siya ay ang mag-aalahas na sugatan at nagtatago mula sa mga awtoridad. Sa kabanatang ito, isiniwalat niya ang kanyang tunay na pagkakakilanlan bilang si Crisostomo Ibarra at ang kanyang mga plano ng paghihiganti.
Tinyente ng mga Gwardia Sibil
Ang opisyal na nagpadala ng telegrama kay Padre Florentino upang ipaalam ang utos na hulihin ang isang Espanyol na nagtatago sa bahay ng pari.
Don Tiburcio
Siya ang asawa ni Donya Victorina na matagal nang nagtatago sa tahanan ni Padre Florentino. Inalagaan niya ang sugatang si Simoun nang dumating sa lugar ng pari. Inakala nyang siya ang hinahanap ng mga awtoridad kaya’t umalis at nagtago ito sa takot na mahuli.
Read more: El Filibusterismo Tauhan at mga Katangian ng Bawat Isa
Tagpuan sa El Filibusterismo Kabanata 39
Ang tagpuan ng kabanatang ito ay sa bahay ni Padre Florentino.
Talasalitaan sa El Filibusterismo Kabanata 39
- Telegrama – isang mensaheng ipinadadala sa pamamagitan ng telegrapo na naglalaman ng mahahalagang balita o utos.
- Kalayaan – ang estado ng pagiging malaya; walang anumang uri ng pagkakaalipin o pang-aapi; freedom sa wikang Ingles.
- Paghihiganti – pagnanasa o pagkilos na magparusa o magdulot ng masama sa isang tao bilang ganti sa nagawang kasalanan o pananakit.
- Kasakiman – labis na pagnanasa sa kayamanan, kapangyarihan, o anumang bagay na higit sa sapat na pangangailangan.
- Sakripisyo – pag-aalay o pagsasakripisyo ng isang bagay na mahalaga o mahal para sa ikabubuti o ikapapakinabang ng iba o ng isang layunin.
- Awtoridad – mga taong may kapangyarihan o kontrol
- Pagbabago – ang proseso ng pagbabalikwas o pag-iiba
- Kaguluhan – kalituhan o kawalang kaayusan
- Pagkakamali – isang aksyon na hindi wasto o tama
- Kaluluwa – espiritwal na parte ng tao na nananatiling buhay kahit pagkatapos ng kamatayan
- Marangal – may dangal o kagalanggalang
- Kalayaan – ang estado ng pagiging malaya o walang pangamba
- Pag-asa – paniniwala sa positibong mangyayari sa hinaharap
Mga Aral, Mensahe, at Implikasyon sa El Filibusterismo Kabanata 39
Narito ang mga aral at mahahalagang kaisipan na maaaring mapulot sa Kabanata 39 ng El Filibusterismo:
- Ang tunay na kalayaan ay hindi nakakamit sa pamamagitan ng karahasan, paghihiganti, o kasamaan, kundi sa pamamagitan ng kabutihan, sakripisyo, at pagmamahal sa kapwa.
- Ang kayamanan at kapangyarihan ay walang kabuluhan kung ito ay nagdudulot lamang ng kasamaan at pagkawasak sa sarili at sa bayan; mas mahalaga ang moralidad at integridad.
- Ang pag-amin sa sariling pagkakamali at pagtanggap sa mga bunga nito ay mahalaga sa pagtahak sa tamang landas at sa pagkakaroon ng kapayapaan sa puso bago ang huling sandali ng buhay.
At dito nagtatapos ang El Filibusterismo Kabanata 39 Buod, mga Mahahalagang Pangyayari, Tauhan, Tagpuan, Talasalitaan, at Aral. Naging kapaki-pakinabang ba sa iyo ang araling ito? Kung oo ang iyong sagot, ibahagi mo din ito sa iyong mga kaklase at kaibigan para sila din ay matuto sa unang kabanata ng nobelang ito.
Samantala, maaari mo din itong i-share sa iyong mga social media account. I-click lamang ang share button na makikita sa iyong screen. Para sa karagdagang mga tanong tungkol sa ating aralin, mangyaring mag-iwan ng komento sa ibaba.