Ang “Florante at Laura,” isang obra maestra ni Francisco Balagtas, ay hindi lamang isang mahalagang bahagi ng panitikan ng Pilipinas kundi isang makapangyarihang salamin ng lipunan noong kanyang panahon.
Sa artikulong ito, ating susuriin ang kaligirang pangkasaysayan ng akdang ito, mula sa buhay ni Balagtas hanggang sa kanyang makabagbag-damdaming pagsulat ng akda, pati na rin ang mga aral at pamana nito sa kasalukuyang panahon. Mula sa kanyang masalimuot na buhay at pag-ibig hanggang sa kanyang matibay na pangako sa pagsusulong ng katarungan, ang artikulong ito ay magbibigay ng masusing pagtingin sa mga paksang tinatalakay ni Balagtas sa “Florante at Laura.”
Basahin din: Kaligirang Pangkasaysayan ng Noli Me Tangere
Mga Nilalaman
Basahin din: Florante at Laura Buod ng Buong Kwento (Maikling Buod)
Kaligirang Pangkasaysayan ng Florante at Laura
Talambuhay ni Francisco Baltazar
Si Francisco Baltazar o mas kilala bilang “Francisco Balagtas”, na sumulat ng “Florante at Laura”, ay ipinanganak noong Abril 2, 1788 sa Panginay, Bigaa, Bulacan. Ang kanyang mga magulang ay sina Juana dela Cruz at Juan Baltazar, at siya ay mayroong tatlong kapatid na sina Felipe, Concha, at Nicolasa. Nag-aral siya sa mga paaralang parokyal sa Bigaa at nagpatuloy sa Colegio de San Jose at Colegio de San Juan de Letran sa Maynila, kung saan naging guro niya si Mariano Pilapil.
Si Balagtas ay nahasa sa pagsusulat ng tula sa tulong ni Jose dela Cruz o Huseng Sisiw, ang tanyag na makata ng Tondo na naging mentor niya. Noong 1835, siya ay nanirahan sa Pandacan, Maynila, kung saan nakilala niya si Maria Asuncion Rivera, na tinawag niyang “Selya” o “MAR”, ang babaeng kanyang minahal nang labis at naging inspirasyon sa pagsusulat ng kanyang mga akda, partikular ang “Florante at Laura.” Sa kabila ng kanyang talento, si Balagtas ay nakulong dahil sa pakana ng kanyang karibal sa pag-ibig na si Mariano Capule na isang mayaman at sinasabing may kapit sa mga makapangyarihan. Habang nakakulong si Balagtas, nagpakasal sina Capule at Selya kahit na wala namang pag-ibig sa kanya si Selya.
Naging asawa naman ni Balagtas si Juana Tiambeng at nagkaroon sila ng 11 anak. Namatay siya noong Pebrero 20, 1862 sa gulang na 74 na taon.
Ang Pagsusulat ng Florante at Laura
Ang “Florante at Laura” ay isinulat ni Balagtas noong 1835-1836 habang siya ay nakakulong sa panahon ng pananakop ng mga Espanyol sa Pilipinas. Sa panahong ito, mahigpit na kinokontrol ng mga Espanyol ang mga babasahin at palabas na tumutuligsa sa kanilang pamamahala. Dahil dito, ang karamihan ng mga aklat na nalimbag ay tungkol sa relihiyon o labanan ng mga Moro at Kristiyano, na tinatawag na komedya o moro-moro.
Naging matagumpay si Balagtas na mailusot ang kanyang akda dahil ginamit niya ang tema ng paglalaban ng mga Moro at Kristiyano at pag-ibig bilang pangunahing paksa, ngunit sa likod nito ay nakatago ang kanyang pagtuligsa sa mga kalupitan ng mga Espanyol. Gumamit siya ng alegorya at simbolismo upang maipakita ang mga suliraning panlipunan na nararanasan ng Pilipinas sa ilalim ng pamamahala ng mga kolonyalista.
Basahin din: Florante at Laura Tauhan at mga Katangian ng Bawat Isa
Mga Himagsik sa Florante at Laura
Ang akda ni Balagtas ay repleksyon ng apat na himagsik na tinukoy ni Lope K. Santos:
- Himagsik laban sa malupit na pamahalaan.
- Himagsik laban sa hidwaang pananampalataya.
- Himagsik laban sa mga maling kaugalian.
- Himagsik laban sa mababang uri ng panitikan.
Sa pamamagitan ng alegorya, pinuna ni Balagtas ang kalagayan ng lipunan at ang mga pang-aabuso sa kapangyarihan. Ang mga tauhan at pangyayari sa “Florante at Laura” ay sumasalamin sa mga katotohanan ng panahong iyon.
Mga Aral ng Florante at Laura
Ang “Florante at Laura” ay nagbigay ng maraming mahahalagang aral sa mga Pilipino, kabilang ang:
- Wastong pagpapalaki sa anak.
- Pagmamahal at pagmamalasakit sa bayan.
- Pagiging mabuting magulang.
- Pag-iingat laban sa mga mapagpanggap at makasarili.
- Pagpili ng mga pinuno na may malasakit sa bayan.
Binigyang-diin din ng akda ang lakas ng kababaihan sa katauhan ni Flerida, isang babaeng Muslim, na sumasalungat sa tradisyunal na imahe ng kababaihan noong panahong iyon bilang mahina at mahinhin.
Paglimbag ng Florante at Laura
Ang unang edisyon ng “Florante at Laura” ay nalimbag noong 1838. Dahil sa pagkasira ng maraming kopya sa panahon ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, ang Newberry Library in Chicago sa Estados Unidos, ang nag-ingat ng mga kopya mula 1870 at 1875. Ang akda ay nakasulat sa mumurahing papel de arroz, na nagpakita ng halaga at pagmamalasakit ng mga Pilipino sa akdang ito.
Pamana ng Florante at Laura
Ang “Florante at Laura” ay naging inspirasyon ng mga kilalang bayani tulad nina Dr. Jose Rizal sa kanyang pagsulat ng “Noli Me Tangere” at ni Apolinario Mabini na sinipi ito habang siya ay nasa Guam noong 1901. Naging gabay ito sa kanilang mga akda at ideolohiya, na nagpapatunay na ang mga aral at mensahe ng awit ni Balagtas ay patuloy na makabuluhan at napapanahon hanggang sa kasalukuyan. Patuloy itong nagbibigay ng inspirasyon sa bawat Pilipino na magkaroon ng malasakit sa bayan at labanan ang anumang anyo ng pang-aapi at kawalan ng katarungan.
Basahin din: Florante at Laura Buod ng Bawat Kabanata 1-30 w/ Talasalitaan
Konklusyon
Sa pagtatapos ng ating paglalakbay sa kaligirang pangkasaysayan ng “Florante at Laura,” muling napagtanto natin ang kahalagahan ng akdang ito sa kultural at panlipunang konteksto ng Pilipinas. Ang sining ni Francisco Balagtas ay nagsisilbing gabay at inspirasyon sa ating kasaysayan, at patuloy na naglalaman ng mahahalagang aral na nagpapalakas sa ating pagmamalasakit sa bayan at laban sa pang-aapi. Ang legasiya ni Balagtas ay buhay na buhay sa bawat pahina ng “Florante at Laura,” at ang kanyang mga mensahe ay magpapatuloy na maging mahalaga sa mga susunod na henerasyon. Sa bawat pagbabasa, tayo’y hinahamon na maging mas mapanuri at magtaguyod ng tunay na katarungan sa ating lipunan.
Kung nakatulong sa iyo ang artikulong ito, inaanyayahan ka namin na ibahagi din ito sa iyong mga kaibigan at kamag-aaral sa pamamagitan ng pag-share nito sa iyong mga social media accounts, para sila rin ay matuto.