Sa artikulong ito, tatalakayin natin ang maikling buod ng El Filibusterismo Kabanata 29 – Ang Huling Pati-ukol kay Kapitan Tiago. Bukod pa d’yan, pag-aaralan din natin ang mga mahahalagang pangyayari, mga tauhan, tagpuan, talasalitaan, at mga aral, mensahe, o implikasyon na makukuha sa kabanatang ito.
Related: El Filibusterismo Buod ng Buong Kwento (Maikling Buod)
Mga Nilalaman
See also: El Filibusterismo Kabanata 28 Buod, mga Tauhan, Tagpuan, Talasalitaan, at Aral
Buod ng El Filibusterismo Kabanata 29 – Ang Huling Pati-ukol kay Kapitan Tiago
Sa kabanatang ito inilarawan ang marangyang libing ni Kapitan Tiago. Si Padre Irene ang hinirang na tagapamahala at tagapagpatupad ng kanyang testamento. Ang malaking bahagi ng kayamanan ni Kapitan Tiago ay ipinagkaloob sa Sta. Clara, sa Papa, sa Arsobispo, at sa mga orden, habang dalawampung piso naman ang inilaan para sa matrikula ng mga mahihirap na estudyante, bagay na iminungkahi ni Padre Irene bilang tagapagtanggol ng mga kabataang nag-aaral. Bagaman inalis ni Kapitan Tiago ang pamana para kay Basilio dahil sa umano’y kawalang-utang na loob, isinauli ito ni Padre Irene na nangakong siya mismo ang magbibigay mula sa sariling bulsa.
Nagkaroon ng usapan at pagtatalo tungkol sa tamang damit na isusuot ni Kapitan Tiago sa kanyang huling hantungan. Iminungkahi ni Kapitan Tinong na isuot ang isang Pranciskanong abito para maiwasan ang apoy ng impiyerno, ngunit sa huli, napagpasyahan ni Padre Irene na isuot na lamang ang isa sa mga lumang damit ng Kapitan, dahil ayon sa kanya, walang pakialam ang Diyos sa panlabas na anyo.
Lumaganap ang kwento na nagpakita ang kaluluwa ni Kapitan Tiago sa mga madre, suot ang kanyang paboritong frock coat, may dala-dalang tandang, nganga sa pisngi, at opyo sa bibig. Nagkaroon din ng mga usap-usapan sa mga sabungero kung magpapasabong si Kapitan Tiago sa langit kasama si San Pedro, at kung ano ang magiging kalalabasan ng laban.
Sa libing, tatlong pari ang nagmisa, at nagkaroon ng mga espesyal na seremonya na nagpaigting sa karangyaan ng libing. Maraming kamanyang ang sinunog, agua bendita ang ipinandilig sa kabaong, at si Padre Irene ay nag-awit pa ng Dies Irae mula sa koro.
Marami ang humanga sa engrandeng libing, kabilang na si Doña Patrocinio, na dati’y karibal ni Kapitan Tiago sa pagiging relihiyoso. Siya’y labis na nainggit sa marangyang libing at inisip pa na mamatay na rin para matalo ang karangyaan ng kanyang dating kalaban.
Sa kanyang kamatayan, naging isang pagkakataon si Kapitan Tiago upang ipakita ang kanyang katayuan at kasikatan, na nagdulot ng inggit sa mga nais na malibing nang mas bongga kaysa sa kanya.
See also: El Filibusterismo Buod ng Bawat Kabanata 1-39 w/ Talasalitaan
Mga Mahahalagang Pangayayari
- Hinirang si Padre Irene bilang tagapamahala at tagapagpatupad ng testamento ni Kapitan Tiago, at ang malaking bahagi ng kanyang kayamanan ay napunta sa Simbahan at mga relihiyosong institusyon, habang maliit na halaga lamang ang inilaan para sa edukasyon ng mga mahihirap na estudyante.
- Inalis ni Kapitan Tiago ang pamana kay Basilio dahil sa kawalang-utang na loob, ngunit ibinalik ito ni Padre Irene mula sa kanyang sariling bulsa bilang pagsuporta sa batang mag-aaral.
- Nagkaroon ng pagtatalo tungkol sa tamang damit na isusuot ni Kapitan Tiago sa libing, kung abito ba ng Pransiskano o ang paborito niyang frock coat. Sa huli, pinili ni Padre Irene na isuot ang isang lumang damit ng Kapitan.
- Kumalat ang tsismis na nagpakita ang kaluluwa ni Kapitan Tiago sa mga madre, dala-dala ang kanyang tandang, nganga, at opyo, na naging usap-usapan sa mga sabungero kung siya ba ay magpapasabong sa langit kasama si San Pedro.
- Naging napakagarbo ng libing ni Kapitan Tiago, na pinangunahan ng tatlong pari at nagkaroon ng maraming ritwal at seremonya. Marami ang humanga at nainggit, kabilang na si Doña Patrocinio, na nagnais pang mamatay upang malampasan ang karangyaan ng libing ni Kapitan Tiago.
Mga Tauhan sa El Filibusterismo Kabanata 29
Ito ang mga tauhang nabanggit sa ika-29 Kabanata ng El Filibusterismo:
Kapitan Tiago
Ang namatay na pangunahing tauhan sa kabanata, na inilarawan bilang isang mayaman at relihiyosong indibidwal. Ang kanyang marangyang libing ay naging sentro ng mga pangyayari sa kabanata.
Padre Irene
Ang pari na hinirang bilang tagapamahala at tagapagpatupad ng testamento ni Kapitan Tiago. Siya ang nag-ayos ng libing at nagdesisyon tungkol sa mga huling habilin ni Kapitan Tiago, kasama na ang pagbabalik ng pamana kay Basilio.
Basilio
Isang mag-aaral na pinagkaitan ng mana mula sa testamento ni Kapitan Tiago dahil sa umano’y kawalang-utang na loob, ngunit ibinalik ang pamana sa tulong ni Padre Irene.
Kapitan Tinong
Isang kaibigan ni Kapitan Tiago na nagmungkahi na isuot sa bangkay ang isang Franciscanong abito para maprotektahan mula sa apoy ng impiyerno.
Doña Patrocinio
Ang karibal ni Kapitan Tiago sa pagiging relihiyoso, na labis na nainggit sa marangyang libing at nagnais pang mamatay upang malampasan ang karangyaan ng kanyang dating kalaban.
Read more: El Filibusterismo Tauhan at mga Katangian ng Bawat Isa
Tagpuan sa El Filibusterismo Kabanata 29
Ang tagpuan ng kabanatang ito ay sa bahay ni Kapitan Tiago at sa simbahan kung saan idinaos ang kanyang marangyang libing.
Talasalitaan sa El Filibusterismo Kabanata 29
- Testamento – Isang legal na dokumento na naglalaman ng mga huling habilin o pamana ng isang tao bago siya mamatay.
- Kaluluwa – Espiritu o diwang bahagi ng isang tao na itinuturing na nagpapatuloy ng buhay matapos ang kamatayan.
- Libing – Seremonya o ritwal ng paglilibing o paghahatid sa huling hantungan ng isang namatay.
- Kamanyang – Isang uri ng insenso na sinusunog sa mga ritwal o seremonyang panrelihiyon upang magbigay ng mabangong usok.
- Obsequies – Mga ritwal o seremonya na isinasagawa bilang pagbibigay-pugay o pagpapaalam sa isang namatay.
- Hinirang – Itinalaga, napili
- Pamana – Ang mga ari-arian na iniwan ng isang tao kapag siya’y namatay
- Matrikula – Ang bayad sa pag-aaral; tuition
- Sasabunging manok – Manok na ginagamit sa sabong
- Nganga – Isang uri ng bisyo na kinakain o dinudurog sa bibig
- Humanga – Namangha
Mga Aral, Mensahe, at Implikasyon sa El Filibusterismo Kabanata 29
Narito ang mga aral at mahahalagang kaisipan na maaaring mapulot sa Kabanata 29 ng El Filibusterismo:
- Ipinapakita ng kabanata na sa lipunang pinaghaharian ng yaman at relihiyon, madalas na mas pinahahalagahan ang panlabas na anyo at ritwal kaysa sa tunay na kabanalan at kabutihan ng puso.
- Ang kabanata ay nagpapakita ng pagkukunwari at pagpapaimbabaw sa relihiyon, kung saan ang mga seremonya at mga donasyon sa simbahan ay nagiging sukatan ng kabanalan, kahit na hindi naman nito tunay na sinasalamin ang pagkatao ng isang indibidwal.
- Ipinapakita rin ang kawalan ng hustisya sa lipunan, dahil ang yaman at koneksyon ay nagiging daan upang magkaroon ng pribilehiyo, tulad ng marangyang libing at pagpabor ng mga nasa kapangyarihan, na hindi pantay na natatamasa ng lahat.
At dito nagtatapos ang El Filibusterismo Kabanata 29 Buod, mga Mahahalagang Pangyayari, Tauhan, Tagpuan, Talasalitaan, at Aral. Naging kapaki-pakinabang ba sa iyo ang araling ito? Kung oo ang iyong sagot, ibahagi mo din ito sa iyong mga kaklase at kaibigan para sila din ay matuto sa unang kabanata ng nobelang ito.
Samantala, maaari mo din itong i-share sa iyong mga social media account. I-click lamang ang share button na makikita sa iyong screen. Para sa karagdagang mga tanong tungkol sa ating aralin, mangyaring mag-iwan ng komento sa ibaba.
Read next: El Filibusterismo Kabanata 30 Buod, mga Tauhan, Tagpuan, Talasalitaan, at Aral