Sa artikulong ito, tatalakayin natin ang maikling buod ng El Filibusterismo Kabanata 25 – Tawanan at Iyakan. Bukod pa d’yan, pag-aaralan din natin ang mga mahahalagang pangyayari, mga tauhan, tagpuan, talasalitaan, at mga aral, mensahe, o implikasyon na makukuha sa kabanatang ito.
Related: El Filibusterismo Buod ng Buong Kwento (Maikling Buod)
Mga Nilalaman
See also: El Filibusterismo Kabanata 24 Buod, mga Tauhan, Tagpuan, Talasalitaan, at Aral
Buod ng El Filibusterismo Kabanata 25 – Tawanan at Iyakan
Nagdaos ng isang piging ang mga mag-aaral sa Panciteria Macanista de Buen Gusto bilang pagdiriwang sa “tagumpay” na inirekomenda ni Padre Irene tungkol sa usapin ng pagtuturo ng wikang Kastila. Labing-apat silang naroon, kabilang sina Sandoval, Makaraig, Pecson, Tadeo, at Isagani. Sa kabila ng tawanan at biruan, ramdam ang kanilang sama ng loob at hinanakit sa sistema, dahil madalas na hindi natutugunan ang kanilang mga hangarin at inaasahan ng gobyerno.
Dumating si Isagani na puno ng saya, ngunit kapansin-pansin ang pagkawala ni Juanito Pelaez. Nabanggit ni Tadeo na mas mainam sana kung si Basilio ang inimbitahan imbes na si Juanito, dahil malalasing pa raw sana nila ito at baka sakaling makuha ang mga lihim tungkol sa nawawalang bata at sa isang mongha.
Inialay ng mga mag-aaral ang iba’t ibang pagkain sa mga kilalang personalidad: ang pansit lang-lang ay para kay Don Custodio, ang lumpiang intsik ay para kay Padre Irene, at ang torta ay para sa mga pari. Sa kabila ng kasiyahan, may mga pagtutol, tulad ni Isagani na hindi sang-ayon sa pagkukumpara ng mga pari sa alimasag, at sinang-ayunan naman ito ni Tadeo.
Nagbigay ng mga talumpati sina Tadeo at Pecson na puno ng mga birong patama sa mga pari at sa pamahalaan. Binanggit ni Pecson ang patuloy na pakikialam ng mga pari mula pagkabata hanggang sa libingan. Ang pansit gisado naman ay inialay ni Makaraig sa pamahalaan at sa bayan bilang simbolo ng mga Pilipino na pinakikinabangan ng mga Tsino, katulad ng kung paano pinakikinabangan ang bayan.
Subalit, habang nagbibiruan, naging malinaw na may seryosong mensahe ang kanilang mga patutsada: ang kanilang pagkadismaya sa sistema at sa pamahalaan. Napansin nilang may nanonood at nagmamanman sa kanila mula sa labas; tila may mga espiya, na ikinagalit ni Makaraig at ng iba pang mag-aaral. Nahuli nila ang isang utusan ni Padre Sibyla, biserektor ng Unibersidad, na pasimpleng sumakay sa karwahe ni Simoun.
Sa dulo, ang salu-salo ay natapos sa halakhak at biruan, ngunit may kahalong pangamba at pagkadismaya sa kanilang nararamdaman tungkol sa kanilang hinaharap sa ilalim ng mga pari at gobyerno.
See also: El Filibusterismo Buod ng Bawat Kabanata 1-39 w/ Talasalitaan
Mga Mahahalagang Pangyayari
- Nagdaos ng piging ang mga mag-aaral sa Panciteria Macanista de Buen Gusto bilang “pagdiriwang” sa inirekomendang solusyon ni Padre Irene tungkol sa pagtuturo ng wikang Kastila, ngunit sa kabila ng tawanan ay naroon ang kanilang hinanakit sa gobyerno at sa sistema.
- Nabanggit ni Tadeo na sana si Basilio na lang ang inimbitahan imbes na si Juanito Pelaez, dahil baka mapainom nila ito at makuha ang mga lihim tungkol sa nawawalang bata at sa isang mongha.
- Inialay ng mga mag-aaral ang iba’t ibang pagkain sa kilalang personalidad: pansit lang-lang para kay Don Custodio, lumpiang intsik para kay Padre Irene, at torta para sa mga pari, na sinasabayan ng mga patutsada sa gobyerno at sa simbahan.
- Nagbigay ng mga patama sina Tadeo at Pecson sa kanilang mga talumpati, kung saan inatake nila ang patuloy na pakikialam ng mga pari sa buhay ng mga Pilipino mula pagkabata hanggang sa libingan.
- Natuklasan ng mga mag-aaral na may nagmamanman sa kanila mula sa labas; nahuli nila ang isang utusan ni Padre Sibyla na sumakay sa karwahe ni Simoun, na nagdulot ng pagkabahala at galit sa mga mag-aaral dahil sa pag-espiya sa kanilang kilos.
Mga Tauhan sa El Filibusterismo Kabanata 25
Ito ang mga tauhang nabanggit sa ika-25 Kabanata ng El Filibusterismo:
Isagani
Isa sa mga mag-aaral na aktibong kalahok sa piging; ipinakita ang kanyang pagkadismaya sa sistema at sa mga patutsada laban sa mga pari.
Makaraig
Isa sa mga lider ng mga mag-aaral; siya ang nagplano ng piging at nagtalumpati tungkol sa kahalintulad ng pansit sa pamahalaan at bayan.
Sandoval
Isang Espanyol na estudyante na simpatya sa mga Pilipino; masigla sa mga talakayan at pagbibiro sa salu-salo.
Pecson
Nagbigay ng talumpating puno ng pangungutya sa mga pari, na nagpapakita ng pagkadismaya sa kanilang patuloy na pakikialam sa buhay ng mga Pilipino.
Tadeo
Isang tamad na estudyante na nagbigay ng patawa at biro sa kanyang talumpati, na nagpapakita ng pagkasira ng loob sa sistema ng pamahalaan at simbahan.
Padre Irene
Hindi pisikal na naroroon sa piging ngunit naging sentro ng talakayan dahil sa kanyang papel sa pagkamit ng kunwaring tagumpay ng mga estudyante.
Don Custodio
Katulad ni Padre Irene, hindi rin pisikal na kasama ngunit pinagtawanan at pinuna ng mga mag-aaral dahil sa kanyang mga desisyon at proyekto.
Padre Sibyla
Ang biserektor sa Unibersidad na patuloy na nagmamanman sa kilos ng mga mag-aaral, kaya’t ipinadala ang kanyang utusan upang magmanman sa mga mag-aaral na nasa piging.
Simoun
Bagaman hindi rin pisikal na naroroon sa piging, ang kanyang karwahe ay nakita sa dulo ng kabanata, kasama ang utusan ni Padre Sibyla.
Read more: El Filibusterismo Tauhan at mga Katangian ng Bawat Isa
Tagpuan sa El Filibusterismo Kabanata 25
Ang tagpuan ng kabanata ay sa isang lugar na tinatawag na Panciteris Macanista de Buen Gusto. Ito ay tila isang lugar kung saan nagtitipon-tipon ang mga tao para kumain ng iba’t ibang klase ng pansit o mga lutuing Intsik, na nagpapahiwatig na ito ay maaaring isang restaurant o carinderia.
Talasalitaan sa El Filibusterismo Kabanata 25
- Piging – Isang salu-salo o handaan na karaniwang ginagawa bilang pagdiriwang o paggunita sa isang mahalagang okasyon.
- Hinagpis – Malalim na kalungkutan o sama ng loob, madalas na nararamdaman sa mga pagkakataong may pangarap o layuning hindi natupad.
- Patutsada – Mga birong may bahid ng panunuya o pagpuna, kadalasang ginagamit upang ipahayag ang pagkadismaya o galit sa isang tao o sitwasyon.
- Talumpati – Isang pormal na pahayag o pagsasalita sa harap ng madla na may layuning magpahayag ng opinyon, impormasyon, o damdamin tungkol sa isang paksa.
- Espiya – Isang taong nagmamanman o nagbabantay sa kilos ng iba, karaniwang lihim at may layuning makakuha ng impormasyon para sa iba pang grupo o indibidwal.
- Idinaos – ginanap
- Hinanakit – sama ng loob
- Mongha – madre
- Gisado – isang paraan ng pagluluto na kadalasan ay may kahalong bawang, sibuyas, at kamatis
- Kamusmusan – kabataan
- Nagmamanman – sumusubaybay
Mga Aral, Mensahe, at Implikasyon sa El Filibusterismo Kabanata 25
Narito ang mga aral at mahahalagang kaisipan na maaaring mapulot sa Kabanata 25 ng El Filibusterismo:
- Ang kabanata ay nagpapakita ng patuloy na pagdurusa at pagkadismaya ng mga kabataan sa ilalim ng mapaniil na sistema. Ipinapakita nito na ang kanilang mga pangarap at adhikain ay madalas na binabalewala at binabaligtad ng mga nasa kapangyarihan, kaya’t mahalaga ang pagkakaroon ng lakas ng loob na ipaglaban ang tama at makatwiran.
- Ipinakikita rin sa kabanata ang kahalagahan ng pagkakaisa sa harap ng pagsubok. Bagaman may mga hindi pagkakaunawaan, ang mga mag-aaral ay nagtipon upang ipahayag ang kanilang sama ng loob at magpakita ng kanilang damdamin laban sa sistemang pumipigil sa kanilang kalayaan at kaunlaran.
- Nagbibigay-babala ang kabanata tungkol sa mapanganib na epekto ng pagmamanman at pag-espiya sa mga tao. Ito ay nagpapakita ng kawalan ng tiwala at patuloy na kontrol ng mga nasa kapangyarihan sa mga mamamayan, na nagdudulot ng takot at kawalan ng kalayaan sa pagpapahayag ng saloobin.
At dito nagtatapos ang El Filibusterismo Kabanata 25 Buod, mga Mahahalagang Pangyayari, Tauhan, Tagpuan, Talasalitaan, at Aral. Naging kapaki-pakinabang ba sa iyo ang araling ito? Kung oo ang iyong sagot, ibahagi mo din ito sa iyong mga kaklase at kaibigan para sila din ay matuto sa unang kabanata ng nobelang ito.
Samantala, maaari mo din itong i-share sa iyong mga social media account. I-click lamang ang share button na makikita sa iyong screen. Para sa karagdagang mga tanong tungkol sa ating aralin, mangyaring mag-iwan ng komento sa ibaba.
Read next: El Filibusterismo Kabanata 26 Buod, mga Tauhan, Tagpuan, Talasalitaan, at Aral