Ano ang Parabula? Kahulugan at Mga Halimbawa Nito

Sa artikulong ito, tatalakayin natin ang isang partikular na uri ng pagsasalaysay na nagpapahayag ng mahahalagang leksyon sa buhay—ang parabula. Mula sa kahulugan, kahalagahan, mga elemento, mga katangian, hanggang sa mga halimbawa nito sa Bibliya, at sa paglikha ng sariling parabula, ituturo natin ang kabuluhan ng parabula sa ating pang-araw-araw na buhay.

Mga Nilalaman

• Ano ang Parabula, Kahulugan at Simbolismo Nito?
• Kahalagahan ng Parabula
• Mga Elemento ng Parabula
• Mga Katangian ng Parabula
• Mga Halimbawa ng Parabula mula sa Bibliya
  • Ang Mabuting Samaritano
  • Ang Talinghaga tungkol sa Lingkod na Di Marunong Magpatawad
  • Talinghaga tungkol sa Sampung Dalaga
  • Ang Nawala at Natagpuang Tupa
  • Ang Alibughang Anak
  • Ang Mayamang Hangal
  • Talinghaga tungkol sa mga Damo sa Triguhan
  • Ang Talinghaga tungkol sa Kasalan
  • Ang Talinghaga tungkol sa Manghahasik
  • Ang Nagpaparumi sa Tao
• Gumawa ng Sariling Parabula na May Aral
• Konklusyon
• Mga kaugnay na aralin

Ano ang Parabula, Kahulugan at Simbolismo Nito?

Ang parabula o talinghaga, sa wikang Ingles ay tinatawag na “parable,” ay hango sa salitang Griyego na “parabole.” Ito ay isang maikling kwento na nagbibigay aral at karaniwang kinukuha mula sa mga teksto ng Bibliya. Ang ibig sabihin ng “parabole” ay maiksing sanaysay na nagtatalakay ng mga situwasyon sa buhay, na nagbibigay kaalaman hinggil sa espirituwal na aspeto at maayos na asal na maaaring magsilbing gabay sa isang indibidwal sa panahon ng paggawa ng desisyon.

Inilalarawan ng parabula ang isang kahalagahang mensahe sa pamamagitan ng isang makahulugang kuwento na nagtuturo sa tao tungo sa matuwid na landas ng buhay. Iba ito sa pabula na karaniwang nagtatampok ng mga tauhang hayop, halaman, bagay, o mga puwersa ng kalikasan na kumikilos at nagsasalita tulad ng tao.

Kadalasang ipinapakita sa mga parabula ang mga turo at pangitain ni Hesus tungkol sa katangian at prinsipyo ng Kaharian ng Diyos. Sa mga kuwentong ito, gumagamit siya ng mga simbolismo upang maisakatuparan ang kanyang layunin na maghatid ng mga mahalagang aral at prinsipyo sa buhay.

Ang konsepto ng parabula ay isang malalim na literatura na nagbibigay-diin sa paghahambing at pagtutulad sa pamamagitan ng mga hindi literal na pangyayari, ngunit nagpapahiwatig ng mas malalim at mas may kabuluhan. Ang mga tauhan, lugar, at pangyayari sa parabula ay nagtataglay ng simbolismo, at ang mga ito ay nagpapahiwatig ng mas malalim na kahulugan na hindi agad mababatid sa literal na konteksto.

Kahalagahan ng Parabula

Ang parabula ay mahalagang bahagi ng panitikan at kultura. Ilan sa mga kahalagahan ng parabula ay:

• Pagpapalalim ng pang-unawa: Ang parabula ay nagbibigay ng malalim at makabuluhang mensahe sa madaling paraan.
• Pang-edukasyon: Ginagamit ito sa pagtuturo ng moral na mga aral at etikal na mga desisyon.
• Kultura at Tradisyon: Ang parabula ay nagpapakita ng kultura at tradisyon ng isang lugar o grupo ng mga tao.

Mga Elemento ng Parabula

Ang bawat parabula ay binubuo ng iba’t ibang elemento:

1. Mga Tauhan: Ang mga karakter sa parabula ay nagpapakita ng iba’t ibang aspeto ng pagkatao.
2. Tagpuan: Ang lugar at panahon kung saan nagaganap ang parabula.
3. Suliranin: Ang hamon o problema na kailangan malutas ng mga tauhan.
4. Kasagutan sa Suliranin: Ang solusyon na iniharap para sa suliranin.
5. Aral: Ang mahalagang leksyon na nais ipahatid ng parabula.

Mga Katangian ng Parabula

Ang mga parabula ay may ilang mga pangkalahatang katangian:

• Makahulugan: Ang bawat parabula ay may matibay na mensahe o aral na nais ipahatid.
• Madaling maunawaan: Ang parabula ay madalas na simple at direktang nagpapakita ng sitwasyon upang maging madali itong maunawaan ng mga mambabasa.
• Simboliko: Ang mga tauhan, tagpuan, at pangyayari sa parabula ay may simbolikong kahulugan.

Mga Halimbawa ng Parabula mula sa Bibliya

Ang Mabuting Samaritano

Mula sa Lucas 10:25-37

Isang dalubhasa sa Kautusan ang lumapit kay Jesus upang siya’y subukin. “Guro, ano ang dapat kong gawin upang magkamit ng buhay na walang hanggan?” tanong niya.

Sumagot si Jesus, “Ano ba ang nakasulat sa Kautusan? Ano ba ang nababasa mo roon?”

Sumagot ang lalaki, “‘Ibigin mo ang Panginoon mong Diyos nang buong puso mo, buong kaluluwa mo, buong lakas mo, at buong pag-iisip mo;’ at ‘Ibigin mo ang iyong kapwa gaya ng pag-ibig mo sa iyong sarili.'”

Sabi ni Jesus, “Tama ang sagot mo. Gawin mo iyan at magkakamit ka ng buhay na walang hanggan.”

Upang huwag siyang lumabas na kahiya-hiya, nagtanong pa ang lalaki, “Sino naman ang aking kapwa?”

Sumagot si Jesus, “May isang taong naglalakbay mula sa Jerusalem papuntang Jerico. Hinarang siya ng mga tulisan, hinubaran, binugbog, at iniwang halos patay na.

Nagkataong dumaan doon ang isang paring Judio. Nang makita ang taong nakahandusay, lumihis siya at nagpatuloy sa kanyang paglakad.

Dumaan din ang isang Levita, ngunit nang makita niya ang taong binugbog, lumihis din ito at nagpatuloy sa kanyang paglakad.

Ngunit may isang Samaritanong naglalakbay na napadaan doon. Nang makita niya ang biktima, siya’y naawa. Nilapitan niya ito, binuhusan ng langis at alak ang mga sugat at binendahan. Pagkatapos, isinakay niya ang lalaki sa kanyang asno at dinala ito sa bahay-panuluyan upang maalagaan siya doon.

Kinabukasan, binigyan niya ng dalawang salaping pilak ang namamahala ng bahay-panuluyan, at sinabi, ‘Alagaan mo siya, at kung higit pa riyan ang iyong magagastos, babayaran kita pagbalik ko.'”

At nagtanong si Jesus, “Sa palagay mo, sino kaya sa tatlo ang naging tunay na kapwa ng taong hinarang ng mga tulisan?”

“Ang taong tumulong sa kanya,” tugon ng dalubhasa sa kautusan. Kaya’t sinabi sa kanya ni Jesus, “Kung gayon, humayo ka at ganoon din ang gawin mo.”

Mga aral mula sa parabulang “Ang Mabuting Samaritano”

• Pag-ibig na Universal: Ang ating ‘kapwa’ ay hindi limitado sa mga kamag-anak, kaibigan, o mga kasamahan sa relihiyon. Ito ay maaaring maging sinuman, kabilang ang mga estranghero at yung mga nasa labas ng ating sosyal o relihiyosong grupo.
• Awa na may Aksyon: Ang tunay na awa ay lumalampas sa simpleng simpatiya. Ito ay nangangahulugan ng pagkuha ng aksyon upang tulungan ang mga nangangailangan, kahit na ito ay nangangailangan ng personal na sakripisyo.
• Pananagutan sa Iba: Mayroon tayong pananagutan na alagaan at tulungan ang iba kapag sila ay nangangailangan.
• Pagtawid sa Sosyal at Etnikong Pagtatangi: Tinuturuan tayo ng parabula na huwag isipin ang sosyal o etnikong pagkiling kapag nagbibigay ng pag-ibig at kabaitan sa iba.
• Kahalagahan ng Aksyon: Ang pananampalataya ay dapat na magpakita sa mga aksyon, hindi lamang sa salita o paniniwala.
• Pagsunod sa mga Kautusan ng Diyos: Ang pangunahing aral ng parabula ay ang kahalagahan ng pagsunod sa mga kautusan ng Diyos: na ibigin ang Diyos ng buong puso, kaluluwa, isip, at lakas, at ibigin ang kapwa tulad ng pag-ibig sa sarili. Ang pagsunod sa mga kautusang ito ay nagbibigay-daan sa ‘buhay na walang hanggan’ ayon sa pangako ng Bibliya.

Ang Talinghaga tungkol sa Lingkod na Di Marunong Magpatawad

Mula sa Mateo 18:21-35

Lumapit si Pedro at nagtanong kay Jesus, “Panginoon, ilang beses ko po bang patatawarin ang aking kapatid na nagkakasala sa akin? Pitong beses po ba?”

Sinagot siya ni Jesus, “Hindi pitong beses, kundi pitumpung ulit na pito.

Sapagkat ang kaharian ng langit ay katulad nito: ipinasya ng isang hari na hingan ng ulat ang kanyang mga alipin tungkol sa kanilang mga utang. Nang simulan niyang magkwenta, dinala sa kanya ang isang lingkod na may utang na milyun-milyong piso.

Dahil sa siya’y walang maibayad, iniutos ng hari na ipagbili siya, pati ang kanyang asawa, mga anak, at lahat ng kanyang ari-arian, upang siya’y makabayad.

Lumuhod ang lingkod sa harapan ng hari at nagmakaawa, ‘Bigyan pa po ninyo ako ng panahon at babayaran ko sa inyo ang lahat.’Naawa sa kanya ang hari kaya’t pinatawad siya sa kanyang pagkakautang at pinalaya.

“Ngunit pagkaalis roon ay nakita niya ang isa niyang kapwa lingkod na may utang sa kanya na ilang daang piso. Sinakal niya ito, sabay sabi, ‘Magbayad ka ng utang mo!’

Lumuhod ito at nagmakaawa sa kanya, ‘Bigyan mo pa ako ng panahon at babayaran kita.’

Ngunit hindi siya pumayag. Sa halip, ito’y ipinabilanggo niya hanggang sa makabayad.

“Sumama ang loob ng ibang mga lingkod ng hari sa pangyayaring iyon, kaya’t pumunta sila sa hari at nagsumbong. Ipinatawag ng hari ang lingkod na iyon. ‘Napakasama mo!’ sabi niya.

‘Pinatawad kita sa utang mo sapagkat nagmakaawa ka sa akin. Naawa ako sa iyo. Hindi ba’t dapat ka rin sanang nahabag sa kapwa mo?’

At sa galit ng hari, siya’y ipinabilanggo hanggang sa mabayaran nang buo ang kanyang utang.

Gayundin ang gagawin sa inyo ng aking Ama na nasa langit kung hindi ninyo taos pusong patatawarin ang inyong kapatid.”

Mga aral mula sa parabulang “Ang Talinghaga tungkol sa Lingkod na Di Marunong Magpatawad”

• Kahalagahan ng Pagpapatawad: Itinuturo ng parabula na ang pagpapatawad ay hindi lamang dapat isang beses o limitado sa ilang pagkakataon, kundi dapat laging ibinibigay kahit na umabot sa pitumpung ulit na pito.
• Kahalagahan ng Habag at Awa: Tinuturuan tayo ng parabula na maging maawain at mapagpatawad, tulad ng hari na nagpatawad ng malaking utang ng kanyang lingkod.
• Pagbibigay ng Parehong Habag na Natanggap Mo: Nagpapakita ang talinghaga na kung paano tayo nagpapatawad sa iba ay dapat na naaayon sa kung paano tayo pinatawad. Kung tayo ay naawaan at pinatawad, dapat din tayong magpatawad at maawa sa iba.
• Karma o Batas ng Sanhi at Bunga: Ipinapakita ng talinghaga na kung paano tayo lumapit sa iba ay kung paano rin sila sa atin – kung hindi tayo magpapatawad, hindi rin tayo patatawarin.
• Pagpapatawad mula sa Puso: Sa huli, hindi lamang sapat ang basta-basta lang magpatawad. Ito ay dapat manggaling sa puso, at hindi dahil sa obligasyon o pilitan.
• Ang Diyos bilang Hukom: Ipinapakita ng talinghaga na kung hindi tayo magpapatawad, ang Diyos mismo ang maghahatol sa atin, gaya ng nangyari sa lingkod na hindi nagpatawad.

Talinghaga tungkol sa Sampung Dalaga

Mula sa Mateo 25:1-13

“Ang kaharian ng langit ay maitutulad dito. May sampung dalagang lumabas upang sumalubong sa lalaking ikakasal. Bawat isa’y may dalang ilawan. Ang lima sa kanila’y hangal at ang lima nama’y matatalino.

Ang mga hangal ay nagdala ng kanilang mga ilawan ngunit hindi nagbaon ng langis. Ang matatalino nama’y nagbaon ng langis, bukod pa sa nasa kanilang mga ilawan. Naantala ang pagdating ng lalaking ikakasal kaya’t inantok at nakatulog sila sa paghihintay.

“Ngunit nang hatinggabi na’y may sumigaw, ‘Narito na ang lalaking ikakasal! Lumabas na kayo upang salubungin siya!’

Agad bumangon ang sampung dalaga at inayos ang kanilang ilawan. Sinabi ng mga hangal sa matatalino, ‘Bigyan naman ninyo kami kahit kaunting langis. Aandap-andap na ang aming mga ilawan.’

“‘Baka hindi ito magkasya sa ating lahat. Mabuti pa’y pumunta muna kayo sa tindahan at bumili ng para sa inyo,’ tugon naman ng matatalino.

Kaya’t lumakad ang limang dalagang iyon upang bumili ng langis. Habang wala sila, dumating ang lalaking ikakasal. Ang limang nakahanda ay kasama niyang pumasok sa kasalan, at isinara ang pinto.

“Pagkatapos, dumating naman ang iba pang dalaga. ‘Panginoon, panginoon, papasukin po ninyo kami!’ pakiusap nila.

“Ngunit tumugon siya, ‘Sino ba kayo? Hindi ko kayo kilala.'”

Pagkatapos nito’y sinabi ni Jesus, “Kaya’t magbantay kayo, sapagkat hindi ninyo alam ang araw o ang oras man.”

Mga aral mula sa parabulang “Talinghaga tungkol sa Sampung Dalaga”

• Kahalagahan ng Pagiging Handa: Itinuturo ng talinghaga na ang kahalagahan ng pagiging handa sa lahat ng oras dahil hindi natin alam kung kailan darating ang Panginoon.
• Kahalagahan ng Pagkakaroon ng Sapat na Reserba: Ang pagkakaroon ng sapat na “langis” (na maaaring kumakatawan sa pananampalataya, gawa, o espirituwal na kaalaman) ay mahalaga upang tayo ay laging handa.
• Panahon ng Pagdating ng Panginoon ay Hindi Alam: Tulad ng mga dalaga na naghihintay sa lalaking ikakasal, hindi natin alam kung kailan darating ang Panginoon. Ito ay maaaring dumating sa oras na hindi natin inaasahan.
• Hindi Lahat ay Maaaring Magbigay ng “Langis” sa Iba: Ang “langis” na ito ay hindi maaring ipahiram o ipamigay, tulad ng ating personal na relasyon sa Diyos, na hindi natin maaaring ipahiram o ipamahagi sa iba.
• Kahalagahan ng Pagiging Gising at Mapagbantay: Mahalagang manatiling gising at mapagbantay upang hindi tayo maabutan ng oras na hindi tayo handa.
• Pagka-kilala sa Panginoon at ng Panginoon: Sa huli, ang pinaka-kahalagahan ay ang pagka-kilala natin sa Panginoon, at ang pagka-kilala ng Panginoon sa atin. Kahit anuman ang ating ginawa, kung hindi tayo kinikilala ng Panginoon, hindi tayo makakapasok sa “kasalan”.

Ang Nawala at Natagpuang Tupa

Mula sa Lucas 15:1-7

Isang araw, ang mga maniningil ng buwis at ang mga makasalanan ay lumapit kay Jesus upang makinig.

Nagbulung-bulungan ang mga Pariseo at mga tagapagturo ng Kautusan. Sabi nila, “Ang taong ito’y nakikisama at nakikisalo sa mga makasalanan.”

Dahil dito, sinabi sa kanila ni Jesus ang talinghagang ito.

“Kung ang sinuman sa inyo ay may isandaang tupa at mawalan ng isa, ano ang gagawin niya? Hindi ba’t iiwan niya ang siyamnapu’t siyam sa pastulan at hahanapin ang nawawala hanggang sa ito’y matagpuan?

Kapag nakita na niya ang tupa ay masaya niya itong papasanin. Pagdating sa bahay, aanyayahan niya ang kanyang mga kaibigan at mga kapitbahay at sasabihin sa kanila, ‘Makipagsaya kayo sa akin dahil nakita ko na ang tupa kong nawawala!’

Sinasabi ko sa inyo, magkakaroon ng higit na kagalakan sa langit dahil sa isang makasalanang tumatalikod sa kasalanan kaysa sa siyamnapu’t siyam na matuwid na di nangangailangang magsisi.”

Mga aral mula sa parabulang “Ang Nawala at Natagpuang Tupa”

• Pagmamahal ng Diyos sa Lahat: Ang parabula ay nagpapakita ng malawak at walang katapusang pagmamahal ng Diyos sa lahat ng tao, kahit sa mga itinuturing na makasalanan. Hindi nag-aalinlangan ang Diyos na hanapin ang nawawala at muling ibalik ito sa kanyang kawan.
• Kahalagahan ng Pagbabalik-loob: Binibigyang halaga ng talinghaga ang isang taong nagbabalik-loob sa Diyos. Ang kaluwalhatiang inaabot nito sa langit ay higit pa sa kaluwalhatian na dulot ng maraming taong matuwid na hindi nangangailangan ng pagsisisi.
• Pagsasakripisyo para sa Nawawala: Pinapakita ng parabula ang pagsasakripisyo na ginagawa para sa isang nawawalang tupa, kahit mayroong siyamnapu’t siyam na iba pa sa kawan. Ito ay nagpapakita ng malasakit at pangangalaga ng Diyos sa bawat isa.
• Pagdiriwang sa Pagbabalik: Kapag natagpuan ang nawawalang tupa, hindi ito binabatikos o pinaparusahan. Sa halip, nagdiriwang sila. Ito ay nagpapakita ng malaking kagalakan sa pagbabalik-loob ng isang taong naligaw.
• Pag-ibig at Pang-unawa sa Makasalanan: Sa pamamagitan ng pagpapakita ng pang-unawa at pag-ibig kahit sa mga makasalanan, nagtuturo ang parabula na lahat ay may pagkakataong magbago at tanggapin ang grasya ng Diyos.

Ang Alibughang Anak

Mula sa Lucas 15:11-32

Sinabi pa ni Jesus, “May isang tao na may dalawang anak na lalaki.

Sinabi sa kanya ng bunso, ‘Ama, ibigay na po ninyo sa akin ang mamanahin ko.’ At hinati nga ng ama ang kanyang ari-arian.

Pagkalipas ng ilang araw, ipinagbili ng bunso ang kanyang bahagi at nagpunta sa malayong lupain. Nilustay niya roon sa mga bisyo ang lahat niyang kayamanan.

Nang maubos na ito, nagkaroon ng matinding taggutom sa lupaing iyon, kaya’t siya’y nagsimulang maghirap.

Namasukan siya sa isang tagaroon, at siya’y pinagtrabaho nito sa isang babuyan. Sa tindi ng kanyang gutom, at dahil sa wala namang nagbibigay sa kanya ng pagkain, halos kainin na niya ang mga pinagbalatan ng mga bungangkahoy na pinapakain sa mga baboy.

Ngunit napag-isip-isip niya ang kanyang ginawa at nasabi niya sa sarili, ‘Labis-labis ang pagkain ng mga alila ng aking ama, samantalang ako’y namamatay dito sa gutom! Babalik ako sa aking ama at sasabihin ko sa kanya, “Ama, nagkasala po ako sa Diyos at sa inyo. Hindi na po ako karapat-dapat na tawaging anak ninyo; ibilang na lamang ninyo akong isa sa inyong mga alila.”‘ At siya’y nagpasyang umuwi sa kanila.

“Malayo pa’y natanaw na siya ng kanyang ama, at dahil sa matinding awa ay patakbo siyang sinalubong, niyakap, at hinalikan.

Sinabi ng anak, ‘Ama, nagkasala po ako sa Diyos at sa inyo. Hindi na po ako karapat-dapat na tawaging anak ninyo.’

Ngunit tinawag ng ama ang kanyang mga alila, ‘Dali! Kunin ninyo ang pinakamagandang damit at bihisan ninyo siya! Suotan ninyo siya ng singsing at ng sandalyas. Katayin ninyo ang pinatabang guya at tayo’y kumain at magdiwang. Sapagkat ang anak kong ito ay namatay na, ngunit siya ay nabuhay; nawala, ngunit muling natagpuan.’ At sila nga’y nagdiwang.

“Nasa bukid noon ang anak na panganay. Nang umuwi siya at malapit na sa bahay, narinig niya ang tugtugan at sayawan.

Tinawag niya ang isang utusan at tinanong, ‘Bakit? Ano’ng mayroon sa atin?’

‘Dumating po ang inyong kapatid!’ sagot ng alila. ‘Ipinapatay po ng inyong ama ang pinatabang guya dahil ang inyong kapatid ay nakabalik nang buháy at walang sakit.’

Nagalit ang panganay at ayaw niyang pumasok sa bahay. Pinuntahan siya ng kanyang ama at pinakiusapan.

Ngunit sumagot siya, ‘Pinaglingkuran ko kayo sa loob ng maraming taon at kailanma’y hindi ko kayo sinuway. Ngunit ni minsa’y hindi ninyo ako binigyan ng kahit isang maliit na kambing para magkasayahan kami ng aking mga kaibigan. Subalit nang dumating ang anak ninyong ito, na lumustay ng inyong kayamanan sa masasamang babae, ipinagpatay pa ninyo siya ng pinatabang guya!’

Sumagot ang ama, ‘Anak, lagi kitang kapiling at ang lahat ng aking ari-arian ay sa iyo. Nararapat lang na tayo’y magsaya at magdiwang, sapagkat namatay na ang kapatid mo, ngunit nabuhay; nawala, ngunit muling natagpuan.'”

Mga aral mula sa parabulang “Ang Alibughang Anak”

• Pagsisisi at Pagbabalik-loob: Ang kwento ay nagpapakita ng mahalagang aral na may puwang para sa pagsisisi at pagbabalik-loob. Inilarawan ng bunso na anak ang isang taong nagsisisi sa kanyang mga nagawang mali at nagpasyang bumalik sa Diyos.
• Pagmamahal at Pagpapatawad ng Ama: Ang ama sa parabula ay kumakatawan sa Diyos na nagmamahal at nagpapatawad ng walang kondisyon. Kahit na nagkasala ang kanyang anak, agad niya itong tinanggap at pinatawad nang magbalik-loob ito.
• Kahalagahan ng Pasasalamat: Ang panganay na anak ay nagpapakita ng hindi pagpapahalaga sa mga biyayang natanggap mula sa ama. Tinuturuan tayo ng parabula na magpasalamat sa mga biyaya at pagmamahal na natatanggap mula sa Diyos.
• Di-Matatawarang Pagmamahal ng Diyos: Ipinapakita ng parabula na walang hanggang ang pagmamahal ng Diyos sa atin. Kahit na tayo’y nagkasala, ang Diyos ay handang magpatawad at tanggapin tayo nang buong puso.
• Kasiyahan sa Pagbabalik-loob ng Isang Makasalanan: Tulad ng saya ng ama nang magbalik-loob ang kanyang anak, ganito rin ang kaligayahan sa langit sa tuwing isang makasalanan ay nagbabalik-loob at tumatanggap ng pagpapatawad ng Diyos.

Ang Mayamang Hangal

Mula sa Lucas 12:13-21

Sinabi kay Jesus ng isa sa karamihan, “Guro, sabihin nga po ninyo sa kapatid ko na ibigay niya sa akin ang bahagi ko sa mana namin.”

Sumagot si Jesus, “Kaibigan, tagahatol ba ako o tagahati ng pag-aari ninyo?”

Pagkatapos, sinabi niya sa kanila, “Mag-ingat kayo sa lahat ng uri ng kasakiman, dahil ang buhay ng tao ay hindi nasusukat sa dami ng kanyang pag-aari.”

At ikinuwento niya ang talinghaga na ito: “May isang mayamang may bukirin na umani nang sagana.

Sinabi niya sa kanyang sarili, ‘Ano kaya ang gagawin ko? Wala na akong mapaglagyan ng ani ko.

Alam ko na! Gigibain ko ang mga bodega ko at magpapagawa ako ng mas malaki, at doon ko ilalagay ang ani at mga ari-arian ko. At dahil marami na akong naipon para sa maraming taon, magpapahinga na lang ako, kakain, iinom at magpapakaligaya!’

Ngunit sinabi sa kanya ng Dios, ‘Hangal! Ngayong gabi ay babawiin ko sa iyo ang buhay mo. Kanino ngayon mapupunta ang lahat ng inipon mo para sa iyong sarili?’

Ganyan ang mangyayari sa taong nagpapayaman sa sarili ngunit mahirap sa paningin ng Dios.”

Mga aral mula sa parabulang “Ang Mayamang Hangal”

• Pag-iwas sa Kasakiman: Ipinapakita ng parabula na ang kasakiman ay isang hindi kanais-nais na katangian. Ito ay nagbibigay babala na huwag maging sakim at huwag mag-focus sa mga bagay na pansamantala lamang.
• Hindi Makapagbibigay ng Tunay na Kasiyahan ang Materyal na Kayamanan: Sa kabila ng kanyang yaman, hindi nahanap ng mayamang lalaki ang tunay na kasiyahan sa kanyang buhay. Ito ay nagpapakita na hindi lamang sa materyal na mga bagay nakasalalay ang tunay na kaligayahan at kasiyahan.
• Mahalagang Pagpapahalaga sa Espirituwal na Kayamanan: Tinatawag ng Diyos na “hangal” ang mayamang lalaki dahil siya ay nag-ipon ng kayamanan para sa kanyang sarili, ngunit hindi siya nagpayaman sa harap ng Diyos. Ito ay nagpapakita na mas mahalaga ang espirituwal na kayamanan kaysa sa materyal na kayamanan.
• Pagpapalagay ng Pag-asa sa Diyos at Hindi sa Kayamanan: Ang mayamang lalaki ay naglagay ng kanyang pag-asa sa kanyang mga ari-arian at hindi sa Diyos. Ito ay nagpapaalala sa atin na ilagay ang ating pag-asa sa Diyos, na siyang tunay na pinagmumulan ng ating kaligtasan at kabuhayan.
• Kahalagahan ng Panahon: Hindi alam ng mayamang lalaki na mawawala na pala siya, kaya’t ginugol niya ang kanyang panahon sa pagpaplano para sa kanyang sariling kayamanan. Ito ay nagpapakita na ang panahon ay mahalaga at dapat gamitin sa tamang paraan, tulad ng paglilingkod sa Diyos at pagtulong sa kapwa.

Talinghaga tungkol sa mga Damo sa Triguhan

Mula sa Mateo 13:24-30

Nagsalaysay muli si Jesus sa kanila ng isa pang talinghaga.

Sinabi niya, “Ang kaharian ng langit ay katulad ng isang taong naghasik ng mabuting binhi sa kanyang bukid.

Isang gabi, habang natutulog ang mga tao, dumating ang kanyang kaaway, naghasik ng mapanirang damo sa triguhan at saka umalis. Nang tumubo at magbunga ang trigo, lumitaw din ang mapanirang damo.

Kaya’t pumunta ang mga utusan sa may-ari ng bukid at nagtanong, ‘Hindi po ba mabuting binhi lamang ang inihasik ninyo sa inyong bukid? Bakit po may damo ngayon?’

Sumagot siya, ‘Isang kaaway ang may kagagawan nito.’

Tinanong siya ng mga utusan, ‘Bubunutin po ba namin ang mga damo?’

‘Huwag, baka mabunot pati ang mga trigo,’ sagot niya. ‘Hayaan na lamang ninyong lumago kapwa ang damo at ang trigo hanggang sa anihan.

Sa pag-aani’y sasabihin ko sa mga tagapag-ani, ipunin muna ninyo ang mga damo at inyong pagbigkis-bigkisin at saka sunugin. Pagkatapos, ipunin naman ninyo ang trigo sa aking kamalig.'”

Mga aral mula sa parabulang “Talinghaga tungkol sa mga Damo sa Triguhan”

• May Katarungan sa Huli: Ang parabula ay nagpapakita na ang Diyos, na kinakatawan ng may-ari ng bukid, ay may plano na harapin ang kasamaan sa tamang panahon. Sa huli, ang mga masasamang damo ay bibigkis-bigkisin at susunugin, na nangangahulugang may parusa para sa kasamaan.
• Pagtitiyaga at Pag-antala ng Hustisya: Sa parabula, pinili ng may-ari ng bukid na hayaan muna ang mga masasamang damo na lumaki kasama ng trigo. Ito ay nagpapakita ng kanyang pasensya at ng kanyang pang-unawa na ang kanyang aksyon ay maaaring makaapekto sa mga inosenteng trigo.
• Kasamaan Bilang Hindi Maiiwasan na Parte ng Mundo: Ang parabulang ito ay nagpapakita na sa mundo na ito, hindi maiiwasan na mayroong kasamaan. Tulad ng mga damo sa triguhan, ito ay mayroon at maaaring makaapekto sa mabubuti.
• Ang Diyos Bilang Pantas na Hukom: Sa pamamagitan ng kanyang plano na harapin ang mga masasamang damo sa tamang panahon, pinapakita ng parabula na ang Diyos ay isang pantas na hukom. Hindi Niya hinahayaang ang kasamaan ay manatiling hindi napaparusahan.
• Ang Kahalagahan ng Pagiging Matiyaga at Matatag sa Kabila ng Kasamaan: Ang parabula ay nagpapakita na kahit na may mga kasamaan sa mundo, dapat pa rin tayong manatiling matiyaga at matatag sa ating pananampalataya. Sa huli, ang mga tunay na mabubuti ay makakamit ang kanilang karapat-dapat na pabuya.

Ang Talinghaga tungkol sa Kasalan

Mula sa Mateo 22:1-14

Muling nagsalita sa kanila si Jesus sa pamamagitan ng talinghaga.

Sinabi niya, “Ang kaharian ng langit ay katulad ng isang haring nagdaos ng isang handaan para sa kasal ng kanyang anak na lalaki.

Isinugo niya ang kanyang mga lingkod upang tawagin ang mga inanyayahan, ngunit ayaw nilang dumalo.

Muli siyang nagsugo ng ibang mga lingkod at kanyang pinagbilinan ng ganito: ‘Sabihin ninyo sa mga inanyayahan na nakahanda na ang mga pagkain, kinatay na ang aking mga baka at mga pinatabang guya, at handa na ang lahat. Halina kayo!’

Ngunit hindi ito pinansin ng mga inanyayahan. Sa halip, pumunta sila sa kani-kanilang lakad. May nagpunta sa kanyang bukid at mayroon namang nag-asikaso ng kanyang negosyo. Sinunggaban naman ng iba ang mga lingkod, hinamak at pinatay.

Galit na galit ang hari kaya’t pinapunta niya ang kanyang mga kawal upang puksain ang mga mamamatay-taong iyon at sunugin ang kanilang lungsod.

Pagkatapos, sinabi niya sa kanyang mga lingkod, ‘Nakahanda na ang mga pagkain ngunit hindi karapat-dapat ang mga inanyayahan. Pumunta kayo sa mga pangunahing lansangan at inyong anyayahan sa kasalan ang lahat ng makita ninyo.’

Pumunta nga sa mga lansangan ang mga lingkod at isinama nila ang lahat ng kanilang natagpuan, masasama’t mabubuti, at napuno ng mga panauhin ang bulwagang pangkasalan.

“Pumasok ang hari upang tingnan ang mga panauhin. Nakita niya ang isang taong hindi nakadamit pangkasalan.

Tinanong niya ito, ‘Kaibigan, bakit ka pumasok dito nang hindi nakasuot ng damit pangkasalan?’ Hindi nakasagot ang tao, kaya’t sinabi ng hari sa mga lingkod, ‘Talian ninyo ang kanyang kamay at paa, at itapon siya sa kadiliman sa labas. Doo’y mananangis siya at magngangalit ang kanyang mga ngipin.'”

Pagkatapos nito’y sinabi ni Jesus, “Marami ang tinatawag, ngunit kakaunti ang pinili.”

Mga aral mula sa parabulang “Ang Talinghaga tungkol sa Kasalan”

• Ang Kahalagahan ng Pagtanggap sa Imbitasyon ng Diyos: Ang mga taong inimbitahan sa kasalan ay kumakatawan sa mga taong tinawag ng Diyos. Gayunpaman, marami sa kanila ang nagpasyang huwag dumalo dahil sa iba’t ibang mga rason, na nagpapahiwatig na hindi lahat ng tinawag ng Diyos ay tumatanggap sa Kanyang alok ng kaligtasan.
• Ang Diyos ay May Alok ng Kaligtasan sa Lahat: Nang hindi dumalo ang mga unang inimbitahan, inimbitahan ng hari ang lahat ng tao, mabuti man o masama, na pumunta sa kasalan. Ito ay nagpapahiwatig na ang alok ng Diyos ng kaligtasan ay bukas sa lahat, hindi lamang sa ilang mga tao.
• Ang Kahalagahan ng Pagiging Handa: Ang tao na walang damit pangkasalan ay hindi naging handa para sa handaang kasal. Dahil dito, siya ay tinanggal sa kasalan. Ito ay nagpapakita na mahalaga na maging handa tayo para sa Diyos at sa Kanyang mga plano para sa atin.
• Ang Parusa sa mga Hindi Tumatanggap sa Alok ng Diyos: Ang mga taong hindi tinanggap ang imbitasyon ng hari at ang tao na hindi nagsuot ng damit pangkasalan ay parehong tinanggal sa kasalan. Ito ay nagpapahiwatig na may mga parusa para sa mga taong hindi tumatanggap sa alok ng Diyos.
• “Marami ang Tinatawag, Ngunit Kakaunti ang Pinili”: Ang parabolang ito ay nagtatapos sa isang talinghagang kasabihan na nagpapakita ng kahalagahan ng pagpili sa tama at pagtanggap sa tawag ng Diyos. Ito ay nagpapaalala na hindi lahat ng tinatawag ay magiging bahagi ng Kaharian ng Langit; kinakailangan din nila na tanggapin ang tawag na ito at mamuhay ayon dito.

Ang Talinghaga tungkol sa Manghahasik

Mula sa Marcos 4:1-20

Muling nagturo si Jesus sa tabi ng Lawa ng Galilea. At dahil nagkatipon sa paligid niya ang napakaraming tao, siya’y sumakay at umupo sa isang bangkang nasa tubig. Nanatili naman ang mga tao sa dalampasigan, at sila’y tinuruan niya ng maraming bagay sa pamamagitan ng mga talinghaga.

Ganito ang sinabi niya: “Makinig kayo! May isang magsasakang lumabas upang maghasik ng binhi.

Sa kanyang paghahasik ay may mga binhing nalaglag sa daan. Dumating ang mga ibon at tinuka ang mga iyon.

May mga binhi namang nalaglag sa batuhan. Bagama’t kaunti lamang ang lupa roon, agad sumibol ang mga binhing iyon. Ngunit nang tumindi ang sikat ng araw, nalanta at natuyo ang mga binhing tumubo, palibhasa’y hindi ito masyadong nag-ugat.

May mga binhi namang nalaglag sa may damuhang matinik; nang lumago ang mga damo, sinakal nito ang mga binhing tumubo, kaya’t hindi nakapamunga ang mga binhi.

At may mga binhi namang nalaglag sa matabang lupa. Ang mga ito ay tumubo, lumago, at namunga nang marami, may tigtatatlumpu, tig-aanimnapu, at tig-iisandaan.”

Sinabi pa ni Jesus, “Makinig ang may pandinig.”

Mga aral mula sa parabulang “Ang Talinghaga tungkol sa Manghahasik”

• Iba-iba ang Pagtugon sa Salita ng Diyos: Sa parabulang ito, ang binhi ay kumakatawan sa Salita ng Diyos at ang iba’t ibang mga lupa ay kumakatawan sa iba’t ibang mga tao na nakakarinig ng Salita ng Diyos. Ang iba’t ibang tugon sa binhi ay nagpapakita na hindi lahat ng tao ay tumatanggap sa Salita ng Diyos sa parehong paraan.
• Hindi Lahat ay Tatanggap sa Salita ng Diyos: Yung mga binhing nalaglag sa daan at kinain ng mga ibon ay kumakatawan sa mga tao na nakarinig ng Salita ng Diyos, ngunit hindi ito pinahalagahan o naintindihan, kaya’t ito ay agad na nawala.
• May mga Balakid sa Pagtanggap ng Salita ng Diyos: Yung mga binhing nalaglag sa batuhan at sa damuhang matinik ay kumakatawan sa mga tao na tumatanggap sa Salita ng Diyos sa simula, ngunit nahirapan dahil sa mga problema, pang-aakit ng kasalanan, o mga pang-aabala ng buhay, na naging sanhi ng kanilang pagtalikod sa Salita ng Diyos.
• Ang Tunay na Pananampalataya ay Nagbubunga: Yung mga binhing nalaglag sa matabang lupa ay kumakatawan sa mga tao na buong puso at buong isip na tumatanggap sa Salita ng Diyos, na ito ay nagbubunga ng mabuti sa kanilang buhay. Ito ay nagpapakita na ang tunay na pananampalataya at pagsunod sa Salita ng Diyos ay nagbubunga ng mga bunga ng katuwiran at kabutihan.
• Ang Kailangan ng Tunay na Pakikinig: Sa huling parte ng parabula, sinabi ni Jesus na “Makinig ang may pandinig.” Ito ay isang paalala na hindi sapat na marinig lamang ang Salita ng Diyos; kailangan din itong unawain at isabuhay para magbunga ito ng mabuti sa ating buhay.

Ang Nagpaparumi sa Tao

Mula sa Marcos 7:14-23

Muling pinalapit ni Jesus ang mga tao at sinabi sa kanila, “Makinig kayong lahat at unawain ang aking sasabihin!

Hindi nagiging marumi ang isang tao dahil sa pagkaing pumapasok sa kanyang bibig, kundi dahil sa lumalabas dito. Makinig ang may pandinig!]”

Iniwan ni Jesus ang mga tao, at nang makapasok na siya sa bahay, siya’y tinanong ng kanyang mga alagad tungkol sa talinghaga.

“Pati ba naman kayo ay hindi pa rin makaunawa?” tanong ni Jesus. “Hindi ba ninyo alam na hindi nagiging marumi ang isang tao dahil sa pagkaing ipinapasok niya sa kanyang bibig, sapagkat hindi naman iyon pumapasok sa kanyang puso, kundi sa tiyan, at pagkatapos ay idinudumi.” Sa ganitong paraan ay ipinahayag ni Jesus na ang lahat ng pagkain ay maaaring kainin.

At sinabi rin niya, “Ang lumalabas sa tao ang nagpaparumi sa kanya sa paningin ng Diyos. Sapagkat sa loob, sa puso ng tao, nagmumula ang masasamang isipang nag-uudyok sa kanya upang makiapid, magnakaw, pumatay, mangalunya, mag-imbot, gumawa ng kasamaan tulad ng pandaraya, kahalayan, pagkainggit, paninirang-puri, pagmamayabang, at kahangalan.

Ang lahat ng masasamang bagay na ito ay nanggagaling sa puso at dahil sa mga ito ay nagiging marumi ang tao.”

Mga aral mula sa parabulang “Ang Nagpaparumi sa Tao”

• Ang Tunay na Karumihan ay Nanggagaling sa Puso: Sa parabulang ito, ipinapahayag ni Jesus na ang tunay na karumihan ay hindi nanggagaling sa mga bagay na pumapasok sa ating katawan tulad ng pagkain, kundi sa mga bagay na lumalabas mula sa ating puso. Ito ay nagpapahiwatig na ang tunay na moralidad at kabanalan ay hindi batay sa panlabas na kaayusan o pagsunod sa ritwal, kundi sa ating mga saloobin at intensyon.
• Ang Pagiging Mabuti o Masama ay Nakasalalay sa Ating mga Saloobin: Ang lahat ng mga gawang masama, tulad ng pagnanakaw, pagpatay, pangangalunya, at iba pa, ay nanggagaling sa loob ng isang tao. Ito ay nagpapakita na ang pagiging mabuti o masama ng isang tao ay hindi nakasalalay sa kanyang mga gawain sa labas, kundi sa kanyang mga saloobin at intensyon.
• Ang Kahalagahan ng Pag-iingat sa mga Saloobin: Dapat nating bantayan ang ating mga saloobin, dahil dito nagsisimula ang mga gawang masama. Kung nagnanais tayong maging mabuti at makabuluhan sa harap ng Diyos, dapat tayong mag-isip ng mga bagay na mabuti at makatarungan.
• Ang Pagkaing Hindi Nagpaparumi: Sinasabi ni Jesus na ang mga pagkaing pumapasok sa ating bibig ay hindi nagpaparumi sa atin. Ito ay nagbibigay-diin na hindi nakasalalay ang ating kabanalan sa mga ritwal o mga tuntunin tungkol sa pagkain, kundi sa ating ugnayan sa Diyos at sa ating kapwa.
• Ang Pananaw ng Diyos ay Naka-ukol sa Puso: Sinasabi ni Jesus na sa paningin ng Diyos, ang nagpaparumi sa isang tao ay ang kanyang mga kasamaang saloobin at hindi ang kanyang mga gawain sa labas. Ito ay nagpapakita na ang Diyos ay nagbibigay-pansin sa ating puso higit sa lahat.

Gumawa ng Sariling Parabula na May Aral

Ang paggawa ng sariling parabula ay isang magandang paraan upang ipahayag ang iyong mga ideya at karanasan sa buhay. Sa paglikha ng sariling parabula, mahalaga na tandaan ang mga sumusunod:

1. Pumili ng isang tema o aral na nais mong ipahayag.
2. Gumawa ng isang kuwento na nagpapakita ng iyong tema.
3. Gamitin ang mga simboliko na tauhan at pangyayari upang maituro ang iyong mensahe.

Konklusyon

Ang mga parabula ay hindi lamang mga kwento na may mga aral kundi mga gabay na dapat nating gamitin sa ating pang-araw-araw na buhay. Ang pag-unawa at pagpapatupad ng mga aral na ito ay magbubunga ng higit na pagpapahalaga sa ating buhay at sa buhay ng iba.